Pałac Dobra

Po raz pierwszy wieś wymieniana była w dokumentach w 1371 roku. Wchodząc w skład majątku, składała się z dwóch części, każda z nich należała do innego rodu: von Zitzewitz oraz von Militz. W 1766 r. Martin F. von Ziztewitz odkupił część, która należała do rodziny Militzów. W 1842 roku, wskutek podziału spadku, majątek przeszedł w posiadanie Friedricha von Ziztewitz. Po jego śmierci w 1861 roku majątek przypadł jego synowi Heinrichowi. Z kolei syn Heinricha, Ernst von Ziztewitz, zapisał się w dziejach majątku jako bardzo dobry gospodarz. Wydzierżawił od swojego ojczyma Leo majątek w Dobrej. Jednak w 1899 r. zrezygnował z dzierżawy, ponieważ chciał nabyć inne ziemie. Majątek zyskał wtedy nowych właścicieli - rodzinę Siebenbuerger. Ostatnimi przedwojennymi właścicielami Dobrej byli Alice i Ingold Siebenbuerger.

W Dobrej znajduje się XIX-wieczny pałac. Od 1945 roku właścicielem obiektu był Wili Kraatz, który posiadał największe gospodarstwo rolne w Dobrej (42 ha). Wejście do pałacu było z każdej jego strony. W latach 70. XX w. jedno z wejść zostało zamurowane. Do dziś zachowały się w oryginalnym kształcie dwie piwnice pod budynkiem. Są one w całości wykonane z kamienia z wykuszami. Jedna z piwnic znajduje się pod środkową salą pałacu.

Mieszkańcy Dobrej, którzy pamiętają jeszcze czasy przedwojenne twierdzą, że na piętrze budynku znajdowała się niegdyś kaplica, w której gromadzili się wierni jednego z odłamów kościoła ewangelickiego. Cała powierzchnia piętra stanowiła jedną przestrzeń. Na werandzie znajdował się ołtarz, a w pozostałej części ustawione były ławki dla wiernych. Jedno z bocznych wejść do pałacu zostało wykonane specjalnie dla potrzeb niezależnego od mieszkańców wejścia do kaplicy. W latach 1976-1979 podczas prac związanych z adaptacją obiektu na potrzeby biurowe, zostały zamalowane malowidłach na ścianach.

Po wojnie w pałacu zamieszkała rodzina Szuttenberg. Od 1960 r. majątkiem zarządzała natomiast rodzina Lisowskich. W 1976 r. pałac zakupiła Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna. Budynek został wyremontowany i zaadaptowany na potrzeby działalności biurowej. Na piętrze oraz poddaszu mieszkało w sumie pięć rodzin. W 1995 r. Zarząd Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej ogłosił upadłość. Od 1979 r. w trakcie działalności owej spółdzielni, nie były wykonywane żadne prace remontowe. Pałac pozostawiony bez żadnego nadzoru, stał się łatwym łupem dla złodziei i wandali. W krótkim czasie obiekt popadł w ruinę. Przeciekała istniejąca dachówka, zalewając pomieszczenia, dach werandy w wyniku wieloletnich zaniedbań uległ zawaleniu. Szyby w oknach zostały powybijane, a wnętrza pałacu zdewastowane. Od 1997 r. pałac jest nieprzerwalnie w rękach rodziny Mackiewicz. W latach 1997-1999 wykonano jedynie prace zabezpieczające obiekt przed dalszą dewastacją. Prace nad odrestaurowaniem obiektu trwały od 2004 r. Wykonano wtedy wymianę pokrycia dachowego oraz remont strychu. Przy remoncie pokrycia dachowego okazało się, że konieczna jest wymiana również dachówki z 1899 r. W latach 2009-2010 odrestaurowano I piętro oraz parter budynku. Została także dobudowana cześć z salą okienną z widokiem na dolinę rzeczki Granicznej i Skotawy oraz na las. Od 2011 r. trwało zagospodarowanie terenu wokół pałacu. Jednym z elementów była modernizacja części od wjazdu do budynku, która została wykonana w pierwszym etapie.

• Alicja Świetlicka, Elżbieta Wisławska, Słownik Historyczny Miast i Wsi Województwa Słupskiego, Słupsk 1998.

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska,  zdjęcia: wizytacja terenowa 02.05.2017 r.