Legenda głosi, iż w Chrobrzu Bolesław Chrobry zbudował zamek. Jednak większość badaczy uważa, że był to raczej niewielki gródek obronny. Na wzgórzu Zamczysko w XIV wieku istniał zamek rycerski, który zbudowali Tęczyńscy herbu Topór. Prawdopodobnie powstał on na miejscu wcześniej wspomnianego grodziska. Zamek zniszczono w XVI wieku.
Później właścicielami Chobrza były rodziny Tarnowskich herbu Leliwa oraz Myszkowskich herbu Jastrzębiec. Na początku XVIII wieku wymarł ród Myszkowskich i majątek przeszedł na ród Wielkopolskich herbu Starykoń.
Rozpoczęcie budowy pałacu nastąpiło w 1857 roku z inicjatywy margrabiego Aleksandra Wielopolskiego. Budowa trwała ponad trzy lata. Autorem projektu pałacu był architekt Henryk Marconi.
Pałac posiada czterokolumnowy portyk, nad którym znajduje się niewielki taras prowadzący do piętrowego budynku. Attykę obiektu zdobią natomiast rzeźby wykonane przez Andrzeja Pruszyńskiego, które przedstawiają: Achillesa, Germanika, Ceres i Minerwę. Tylna elewacja pałacu wyróżnia się ryzalitem, którego zwieńczeniem jest trójkątny tympanon. Na kartuszu znajduje się herb rodziny Wielkopolskich. Na parterze pałacu znajdowała się m.in. sala balowa, jadalnia, bawialnia, biblioteka, gabinet oraz kaplica, która została zbudowana na planie koła. Sufit sali balowej zdobią kasetony, a w innych pomieszczeniach zachowały się również ozdoby stiukowe. W gabinecie nadal znajduje się biurko margrabiego wraz z oryginalną szafą biblioteczną. Księgozbiór znajdujący się w pałacu liczył około dziesięć tysięcy pozycji. Został on niestety rozkradziony przez żołnierzy radzieckich w 1945 roku. Na piętrze pałacu znajdowały się sypialnie oraz pokoje gościnne. Kominki oraz piece zostały przeniesione z pałacu w Książu Wielkim, który również należał do rodziny Wielkopolskich (od XVIII wieku). Ściany pałacu zdobiły liczne malowidła i portrety rodzinne. Zostały one częściowo przeniesione do Muzeum Narodowego w Kielcach.
Dekoracja pałacu składała się z trzech wyraźnie wydzielonych elementów: wystrój rzeźbiarski fasad, rozbudowana epigrafika i zespół medalionów portretowych w bawialni. Rzeźbiarska dekoracja elewacji z pełnopostaciowymi rzeźbami antycznych bóstw nie została zrealizowana zgodnie z początkowymi planami. Najważniejszym elementem tego zestawu miał być posąg Minerwy (Ateny), w tradycji rzymskiej będącej opiekunką sztuk i rzemiosł, mistrzynią prac kobiecych, boginią mądrości i zwycięstwa. Jako jedyny został kilkakrotnie z imienia wymieniony w zachowanych źródłach. Początkowo przewidziany był na zwieńczenie elewacji ogrodowej – na portyku ponad herbem Wielopolskich - wraz z dwiema rzeźbami o nieznanych tematach; ustawione w ogrodzie. Cztery rzeźby ustawiono na gzymsie wieńczącym środek fasady, przedstawiające cztery postaci, które zidentyfikować jest trudno. Na elewacji widnieje napis:
Aleksander Wielopolski po odzyskaniu majątku rodzinnego w darze Najwyższej Opatrzności wzniosłem od fundamentów ten pałac w Roku Zbawienia 1859, studiowaniu sztuk pięknych poświęciłem, chłopów pańszczyźnianych tych ziem, uczynionych przeze mnie wolnymi od roku 1845, powierzyłem potomnym, dziedzictwo Myszkowskich i Świdzińskich uratowałem przed niesprawiedliwością czasów”. W niewielkiej sieni rozmieszczone są symetrycznie trzy pary drzwi prowadzących do pomieszczeń o jasno zdefiniowanych funkcjach. Identyfikują one trzy dziedziny życiowej aktywności a zawarte w supraportach inskrypcje wskazują na związane z tym powinności. I tak po lewej znajduje się biblioteka, którą dodatkowo identyfikował na elewacji łaciński napis BIBLIOTHECA. Nad wejściem do niej umieszczono napis QUI STARE SE EXISTIMAT, VIDEAT NE CADAT (Kto myśli że stoi, niechaj czuwa aby nie upadł). Drzwi środkowe prowadzą do salonu, a napis nad nimi DEUM COLE, REGEM HONORA, LIBERTATEM TUERE, odwołuje się do cnót dobrego obywatela: religijności, szacunku dla władzy i strzeżenia wolności. Drzwi po prawej stronie sieni prowadzą do bawialni przeznaczonej dla rodziny.
W pałacu w 1863 roku stacjonował oddział generała Mariana Langiewicza. Z kolei w latach 1943-44 znajdował się tu posterunek niemieckiej policji. Po zakończeniu II wojny światowej w budynku umieszczono szkołę rolniczą. W latach siedemdziesiątych oraz osiemdziesiątych dach pałacu został wyremontowany. Odnowiono również wnętrza. Obecnie pałac jest siedzibą Ośrodka Dziedzictwa Kulturowego i Tradycji Rolnej Ponidzia.
Sklep
Ogłoszenia
