Dwór w Lubuniu

Lubuń (niem. Labuhn) Lubuń zlokalizowany jest w południowo--wschodniej części gminy, w obszarze Parku Krajobrazowego Dolina Słupi, siedem kilometrów od Kobylnicy. Leży na krawędzi rzeki Słupi. W dawnych dokumentach nazwa wsi brzmiała: Lubun (1281), Lebun (1313), Labbune (1474), Labuhn (1780). Przyjmuje się, że jest to nazwa dzierżawcza od nazwy osobowej „Łabuń", a obecna postać nazwy jest niedokładnym przeniesieniem zapisu niemieckiego nazwy Labuhn, którą wieś nosiła do 1945 roku.

Po raz pierwszy jest wzmiankowany w dokumentach w XIII w. W 1281 r. książę słupski Mestwin II, wyposażył w dziesięcinę ze wsi klasztor Premonestranek (norbertanek) w Słupsku.

W 1313 r. generał, hrabia Peter Johan i jego bracia Johann (Jesko) i Lorenz Svenzenowie (Święcowie) sprzedali Lubań i Krępę (Krammpe) swoim wasalom Gottfriedowi von Bülow i Gerhardowi Ketelhodt za 5 marek słowiańskiej monety wraz z patronatem nad kościołem. Dnia 23 lipca 1329 r. obydwie wsie zostały sprzedane przez syna wojewody Święcy, Jaśka ze Sławna za 300 grzywień Zakonowi Krzyżackiemu, w którego rękach znajdowały się przez kolejne 150 lat.

Wielki mistrz Zakonu Niemieckiego, Ludwig von Erlichshausen, przekazuje około 1470 roku Zabelowi von Puttkamer za udzielone usługi dobra Krampe i Labuhn jako zastaw. Zabel musiał umrzeć wkrótce potem, ponieważ 12 czerwca 1474 roku u wielkiego mistrza zostaje złożony wniosek o dziedziczne zapisanie tych dwóch dóbr Lorenzowi von Puttkamer, synowi Zabela. Wniosek zostaje pozytywnie rozpatrzony, ale książę Bogusław X z Pomorza wnosi sprzeciw. Spór o własność wsi ciągnie się długo, aż w końcu zostaje osiągnięte porozumienie. 8 stycznia 1496 roku sprawa jest rozstrzygnięta w Rügenwalde w taki sposób, że Lorenz von Puttkamer i jego siostrzeniec Georg oddają wioskę Labuhn księciu za zapłatą 200 guldenów reńskich, natomiast Krampe zachowuje jako swoją własność i własność swoich spadkobierców. Zakon Niemiecki później akceptuje to porozumienie.

W jednych ze źródeł odnalazłam informację, iż biskup Wolski sprzedał Labuhn w 1566 roku Eruftowi v. Weiher. Jednak ta informacja nie ma potwierdzenia w żadnych innych źródłach.

W następnych wiekach Lubuń był jedną z 18 wsi królewskich, podlegających administracji pruskiej w Słupsku.

Na liście nazwisk z 1838 r. figuruje Johann Jacob Wilke jako właściciel Lubunia. Kolejnymi właścicielami byli w latach 1890-91 Franz Wicht, w 1903 roku Hugo Boldt i Carl Lorenz.

W 1914 r. jako właścicieli wsi wymienia się: Gustaw Granzow, Emilie Hildebrandt i Karl Villmow. W 1920 r. obok wspomnianych gospodarzy wymienia się również Karla Ludwiga Zielke. Był on właścicielem majątku do 1945 r.

Po opuszczeniu wsi przez wojska radzieckie, majątek został przejęty przez PNZ, a następnie w 1948 r. rozparcelowany pomiędzy 4 rodziny repatriantów. W latach 1952-56 na terenie majątku funkcjonowała spółdzielnia rolnicza i nastąpiło scalenie gruntów.

Początki założenia dworsko-folwarcznego mogą sięgać II poł. XIX w., choć dokładna data nie jest znana. Według relacji mieszkańców wsi, nieistniejący już dziś dwór, miał pochodzić z 1864 r.

• Przemysław Bobrowski, Karta Biała, 1997, www.zabytek.pl
  Świetlicka, Alicja; Wisławska, Elżbieta, Słownik historyczny miast i wsi województwa słupskiego : przewodnik bibliograficzny, Słupsk 1998.
• Wiązowski, Eugeniusz Grzegorz, Z Kobylnicą przez wieki, Kobylnica 2019.
• Materiały do Poznania Regionalizmu Słupskiego. T. 3, Opracowania dotyczące problemów środowiskowych - kulturowych i sozologicznych Ziemi Słupskiej, Słupsk 2000.
• Nitkowska-Węglarz, Jolanta, Skarby słupskich mniszek i inne opowieści, Słupsk 2009.
• Lauenburger Illustrierter Kreiskalender für das Jahr 1907
• https://www.stolp.de

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska

Zdjęcie: runiny dworu, karta biała, www.zabytek.pl