Dwór w Dargolewie

Wieś Dargolewo notowane było od XIV wieku jako Dargolewo, w 1348 roku Dargelow. Nazwa wsi wywodzi się od imienia Dargol utworzonego od staropolskiego imienia pełnego Drogomir.

Dargolewo było ziemską wsią czynsową należącą do okręgu mirachowskiego. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1348 roku. Wieś jest gniazdem rodowym Dargolewskich, herbu Sas Pruski.

W 1570 roku Dargolewo było wsią szlachecką.

W 1682 roku taryfy podatkowe w Dargolewie płacili: Jerzy Dargolewski, Michał Dzięcielski i Jan Kętrzyński.

W 1749 roku wymienia się Dargolewskich i Dziędzielskich.

W 1772 rok jako właściciele wymieniani są Dargolewscy. Dnia 27 września 1772 roku tutejszy dziedzic Franciszek Ksawery Lewiński, syn pisarza grodzkiego lęborskiego, złożył na zamku w Malborku przysięgę homagialną, czyli hołd poddańczy nowemu panu tych ziem królowi Prus Fryderykowi Wielkiemu. Odmowa groziła konfiskatą majątku.

W 1789 roku była to szlachecka osada o 6 dymach. We wsi żył radca ziemski Xavier von Lewinski. Ze wsią sąsiadowały dwa samodzielne obszary dworskie - Borek i Szopy. Jednak były to poboczne obszary dworskie związane z Dargolewem. Od 1828 roku Dargolewo wraz z Szopą i Borkiem było w posiadaniu podpułkownika Leo von Zelewskiego, po nim majątek przejął Preisskorn, a w 1854 roku dobra kupił Adolf von Wittke. W 1862 roku właścicielem Dargolewa był Huldreich Warmholz, po nim Hugo Warmholz. Od 1870 roku wieś była w posiadaniu nieznanego z imienia Köhnke. W 1880 roku wieś była dobrem rycerskim z 62 włókami i 8 domami. W 1881 roku administratorem majątku był Zernecke. W 1885 roku był to obszar dworski o powierzchni 479 ha.

W 1907 roku wieś była obszarem dworskim w obwodzie Strzepcz. Administratorem majątku był rotmistrz Böhlke. W 1921 roku do Dargolewa dworskiego należała osada Szopy Dargolewskie. W 1931 roku był to obszar dworski o powierzchni 420 ha.

We wrześniu 1939 roku Dargolewo było ważnym punktem inwacji niemieckiej na Polskę. Wkrótce powstał przy wsi niemiecki poligon wojskowy Dargolewskie Szopy. Obszar całkowity wynosi 100 ha. Są to trzy samodzielne gospodarstwa włościańskie leżące przy folwarku Dargolewo. Dwa z nich po 40 ha, a jedna o powierzchni 20 ha. W 1926 roky wieś została wyłączona z parafii strzepskiej i włączona do kuracji w Łebnie. W 1936 roku notowane jako Dargolewskie Szopy, osada w gromadzie i parafii katolickiej Strzepcz. We wsi odnotowano gospodarstwa włościańskie leżące przy folwarku Dargolewo. Obszar około 100 ha, 3 gospodarstwa samodzielne, w tym dwa po 40 ha ii jedno 20 ha. Do Dargolewa należą pustki zwane Paradyżem. 

Istniejący niegdyś dwór w Dargolewie został rozebrany przed wojną, podobno część rozgrabionego wyposażenia odnalazła się podczas pożaru dworku w Borku (obecnie poligon MW).

• Edward Breza, Pomorskie nazwy geograficzne typu Karwia, Starogard [w:] Jantarowe Szlaki, Gdańsk 1984, nr 3
• Leopold von Ledebur, Adelslexicon der Preussischen Monarchie. T. 1 (A-K)
• Dziennik Bydgoski, 1929, R.23, nr 233
• Dziennik Bydgoski, 1929, R.23, nr 191
• Johann Sibmacher, Ausgestorbener Preussischer Adel : Provinz Ost- und Westpreussen : Supplement, 1900
• Krzysztof Mikulski, Osadnictwo wiejskie województwa pomorskiego od połowy XVI do końca XVII wieku, Toruń 1994
• Kujot, Stanisław (1845-1914); Kętrzyński, Stanisław (1876-1950), Taryfy podatkowe ziem pruskich z r. 1682 ; Trzy wilkierze wiejskie, Toruń 1901
• Georgius Valentinus Schwengel, Ad historiam ecclesiasticam Pomeraniae : apparatus pauper subsidia literaria poscens a viris bonis et doctis collectus an interim a Georgius Schwengel Cartusiae Priore 1749, Toruń 1912-1915
• Józef Belgrau, Strzepcz dzieje wsi i parafii, Pelplin 2013
• Radosław Kamiński, Dwory i pałace Północnych Kaszub

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska,

Zdjęcie: Halina i Witold Bobrowscy, Domocezna. Strzepcz na starej fotografii. Okruchy pamięci II